Eucharistisch gebed 'Van der Zee'

Een eucharistisch gebed met varianten voor de liturgische perioden

Inleiding

Enige tijd geleden verzochten de bisschoppen de Liturgische Commissie om enkele eucharistische gebeden aan te reiken, die gebruikt zouden kunnen worden ter aanvulling op de twaalf eucharistische gebeden in het Kerkboek. Deze eucharistische gebeden zouden moeten voldoen aan de criteria kortheid en toegankelijkheid, liefst ook voor kinderen.

Het voorstel van de commissie werd besproken tijdens de zitting van de Provinciale Synode op 24 mei 2012. De reacties van deze bespreking vormde aanleiding tot enkele kleine wijzigingen in de tekst. De bisschoppen geven het gebed nu vrij voor gebruik in de kerk.

Oorsprong van de teksten

De eucharistische gebeden die de Liturgische Commissie aanreikte, zijn van de hand van ds. W.R. van der Zee (1930-1995). Ze hebben in de oecumene reeds een bepaalde ‘status’ en bekendheid en zijn opgenomen in het Dienstboek van de Protestantse Kerk in Nederland (1998), waarbij de redactie van het Dienstboek de vrijheid heeft genomen enkele kleine wijzigingen aan te brengen. Ditzelfde deed de Liturgische Commissie, met name met betrekking tot de inleidende dialoog en de formulering van de inzettingswoorden overeenkomstig die van de (meeste) gebeden in het Kerkboek, het invoegen van een acclamatie en het verwoorden van een epiclese over de gaven op de plaats waar deze volgens de internationale oud-katholieke theologische consensus behoort te staan.

Praktische opmerkingen

De reeks vormt een eenheid. Eigenlijk is het één gebed, waarbij bepaalde gedeelten (prefatie, postsanctus, epiclese en doxologie) variabel zijn geformuleerd in relatie tot de perioden van het kerkelijk jaar.

De tekst van de prefaties is niet geschreven om te worden gezongen. Hoewel de prefatietoon (vooral in de feriale vorm) flexibel is, ontraden wij het zingen van deze prefaties.

Bij de indeling in perioden van het kerkelijk jaar is een onderscheid gemaakt tussen de ‘zomertijd’ en de ‘herfsttijd’, om het eschatologische karakter van laatstgenoemde periode te laten uitkomen. De overgang van zomer- naar herfsttijd wordt gevormd door de Quatertemper na Kruisverheffing (14 september).

Utrecht/Haarlem, 14 februari 2013

+ Joris Vercammen, aartsbisschop van Utrecht

+ Dirk Jan Schoon, bisschop van Haarlem

U kunt de tekst hier downloaden.