Het DING van Schiedam

Het liturgisch Evangelieboek

Nog maar enkele maanden geleden, op 29 september 2013 tijdens het feest van de H. Aartsengel Michaël en alle engelen, is in de parochie Schiedam een prachtig liturgisch Evangelieboek in gebruik genomen. Sinds die datum wordt in iedere viering het Evangelie uit dit boek gelezen.
Het Evangelieboek is aan de parochie Schiedam geschonken door de protestantse predikant dominee Wim Verhoef (overleden 21 mei 2013) en zijn echtgenote mw. Wiesje Verbove. Ds. Verhoef is met name bekend geworden door zijn rol in de charismatische beweging in Nederland en het door hem opgerichte tijdschrift Vuur. Verhoef kende de Oud-Katholieke Kerk goed. Binnen de charismatische beweging werkte hij samen met diverse vertegenwoordigers vanuit de Oud-Katholieke Kerk, waaronder emeritus priester Niek van Ditmarsch en prof.dr. Martien Parmentier. Verhoef kwam regelmatig op bezoek in de oud-katholieke parochie te Schiedam. Pastoor Pieter van Tilburg (overleden 6 maart 2012) verzocht hem dan steevast om de slotzegen van de eucharistieviering te geven...
In zijn gemeente in de Ichthuskerk te Vlaardingen, waar Verhoef predikant was van 1970 tot aan zijn emeritaat in 1993, werd al geruime tijd een liturgisch Evangelieboek gebruikt, dat bij aanvang van iedere viering als “kleine intocht” plechtig werd binnengedragen. Na zijn emeritaat in 1993 hield Verhoef dit evangelieboek zelf; hij schonk een nieuw Evangelieboek aan de Ichthusgemeente, dat actief gebruikt werd tot aan de sluiting van de Ichthuskerk op 28 september 2008. Na die tijd dreigde voor het boek een leven als museumstuk in een andere protestantse kerk in Vlaardingen... totdat het precies vijf jaar later een nieuwe liturgische bestemming vond in oud-katholiek Schiedam!
In een korte toelichting op de vormgeving van het Evangelieboek, die Verhoef in 1993 schreef, worden de volgende gegevens vermeld. De omslag van het boek is in Griekenland door een handwerksman voor kerkelijke kunst gemaakt van verzilverd metaal op een donkerrode soort fluweel. Op de voorkant staat in het midden een afbeelding van de kruisiging van Jezus en aan de vier hoeken zijn de vier grote profeten aangegeven (Jesaja, Jeremia, Ezechiël en Daniël). Deze combinatie duidt ongetwijfeld op de profetie aangaande de lijdende Knecht des Heren. Aan de achterkant staat in het midden een afbeelding van Jezus’ opstanding en aan de vier hoeken de vier evangelisten: het centraal beslissende van de Evangeliën is de opstanding van Jezus. De rug van het boek is gesierd met een kruis en een wijnrank: Christus als de ware wijnstok.
Verhoef wijst in zijn toelichting op een bijkomstigheid: als het boek wordt opgeheven, wordt de achterkant ervan aan de gemeente getoond. De dienaar moet dus zelf naar het kruis kijken en aan de gemeente de opstanding tonen. “Inderdaad”, schrijft Verhoef, “een symbolische bijkomstigheid, maar wel indrukwekkend genoeg om te bidden: Moge de Geest ons zo allen levend maken in de (ere)dienst aan God.”

Andries Stam