In memoriam Bisschop Bert WIrix

29 februari 2008

Na een strijd van twee jaren tegen zijn ziekte, is te Haarlem op de morgen van 29 februari bisschop Bert Wirix van Haarlem overleden in de leeftijd van eenenzestig jaar.

Jan Lambert Wirix-Speetjens koos bij zijn verkiezing als bisschop in 1994 als wapenspreuk het visioen "Barmhartigheid en waarheid, rechtvaardigheid en vrede ontmoeten elkaar" (Psalm 85, 11). Een motto hem op het lijf geschreven: het gebrek aan sociale rechtvaardigheid in deze wereld heeft hem altijd bezig gehouden en hij was onuitputtelijk begaan met de individuele mens. Liefde voor de naaste, aangeduid met het mooie oude begrip barmhartigheid, stond voor hem in alles voorop, zo zelfs dat het wel eens de slagvaardigheid in de weg zat, die zo nu en dan ook van een bisschop gevraagd wordt.

Hij bleef op zoek naar waarheid, niet als een monumentaal begrip, maar als een hartsgeheim, zo ook in zijn onvoltooide werk over de oud-katholieke spiritualiteit en theologie. In wezen was en bleef Bert Wirix een non-conformist, die onverwachte vragen bleef stellen aan theologie en aan liturgie. Hij was wars van iedere vorm van ritualisme of het zich laten voorstaan op status of ambt.

Geboren te Neeroeteren (Belgie) op 13 oktober 1946, studeerde hij theologie en filosofie aan het Groot Seminarie te Luik en de Katholieke Universiteit te Leuven. Zijn priesterwijding vond plaats op 26 juni 1971.
Van 1977 tot 1984 was hij wetenschappelijk medewerker aan deze universiteit en promoveerde in 1984 op een proefschrift over christelijke riten en symbolen bij sterven en uitvaart.

Op het spoor van oud-katholieken
Teleurstelling over het uitblijven van de vernieuwingen binnen zijn kerk na het Tweede Vaticaans Concilie, bracht hem op het spoor van de Oud-Katholieke Kerk. Na vele verkenningen en gesprekken maakte hij begin jaren tachtig de officiële overstap. De oecumenische gezindheid, die hij aantrof in deze kerk, heeft hij van harte verder uitgedragen. Ook in zijn latere woonplaats Haarlem.

In 1982 kon hij worden aangesteld als docent aan het Oud-Katholiek Seminarie en assisterend priester in Rotterdam.

Eerst later vond hij een partner voor het leven, Christel Ruts, waarmee hij in 1993 in het huwelijk trad. De beide zonen van 10 en 12 jaar moeten hun vader nu al vroeg missen.

Een roep tot Haarlem
Een grote ommekeer in zijn leven betekende zijn verkiezing tot bisschop van Haarlem op 3 november 1994. Slechts met grote aarzeling gaf hij gehoor aan deze roep van de kerk. Hij werd gewijd in de Bavo te Haarlem op 14 mei 1995. Zijn wijding was een groot feest, de oude kathedrale kerk zat bomvol. Uit dezelfde kerk zal hij nu worden begraven.

Heimwee
In zijn hart is zijn liefde voor het Vlaamse land nooit verdwenen, een beetje heimwee is altijd gebleven. Bert Wirix had een grote liefde voor met name de beeldende kunst, hij tekende en schilderde zelf graag. Naast wetenschappelijke publicaties verschenen van zijn hand een gebedenboek en een gedichtenbundel, die hij zelf illustreerde.

Een goed mens is gestorven. Moge hij in vrede leven bij zijn Heer. Wij zullen hem missen.

Afscheid en uitvaart
Op donderdag 6 en vrijdag 7 maart is er gelegenheid tot afscheid nemen in de Kathedrale Kerk van de H.H.Anna en Maria aan de Kinderhuissingel te Haarlem. Beide avonden om 19.00 uur, hetgeen besloten wordt met een kort avondgebed om 19.45 uur.
De mis ter uitvaart wordt gehouden op zaterdag 8 maart a.s. in de grote of St.Bavokerk aan de Grote Markt te Haarlem. De dienst begint om 11.45 uur, aansluitend is de begrafenis op de begraafplaats Westerveld te Driehuis.

Emile Verhey
Amersfoort, Bisschoppelijk Bureau, 29 februari 2008

Klik hier voor het condoleanceregister